Günümüzde kişilerin parasal konularda canını sıkan en önemli konulardan birisi de şüphesiz ki; bankalardaki kara listeden çıkmaktır.
Bankalar farklı sebepler ile kendilerinden geçmişte kredi almış olan kişileri kara listelerine ekleyebilmekte ve onlara gelecekte herhangi bir kredi yardımında bulunmayı reddetmektedirler.
İçerik
- Kara Liste Nedir?
- Kara Liste ile Kredi Notunun Farkı Nedir?
- Banka Kara Listesinde miyim?
- Bankalar Kişileri Kara Listeye Neden Alırlar?
- Bankaların Kara Listelerinden Nasıl Çıkılabilmektedir?
- Kara Listeden Çıkmak için Yapılması Gerekenler
- Kara Listeden Çıkınca Hemen Kredi Kullanılabilir mi?
- Sicil Affı Başvurusu
- Kara Listeye Girmemek için Ne Yapmalı?
Kara Liste Nedir?
Kara liste için kısaca dev bir veritabanı denebilir çünkü bu veritabanında milyonlarca kişinin bankalarla olan ilişkileri, ödemeleri, gecikmeli ödemeleri, takibe düşme gibi durumları kayıt altına alınır.
Merkez Bankasının bu veritabanının dışında bir de Kredi Kayıt Bürosu adı verilen kurumun veritabanı vardır. Bu veritabanında isminiz kara liste kısmında yazılı ise bankalardan kredi, kredi kartı kullanmanız olasılıksızdır.
Kredi işlemlerinde bu iki kurumun da verileri dikkate alınmaktadır. KBB’nin bünyesinde üye olan bankalar olduğundan bankalar çoğunlukla KBB verilerini göz önünde bulundururlar.
Kara Liste ile Kredi Notunun Farkı Nedir?
Çoğu kişi kredi notunu yükseltmenin ismini kara listeden çıkartabileceğini düşünüyor ama bu büyük bir yanlış. Kredi sicili asla silinmeyecek ve tüm bilgileri içeren dev bir veritabanıdır ve bu silinmeyen bilgilerle kara listeye düşme olasılığınız vardır.
Kredi başvurularında öncelikle kişinin kredi notuna bakılır. Eğer not yüksekse ve kara listede isim yoksa kredi başvurusu olumlu sonuçlanır.
Kredi notu düşükse zaten kara listede olma şüphesi ortaya çıkar ki isminizin kara listede olduğu anlaşıldığında banka kredi için olumlu yanıt vermeyecektir.
Kredi notu ayrıca ödemelerinizi yapma biçiminize göre sürekli olarak değişiklik gösterir. Ödemeler düzenli yapılınca kredi notunda artış görülmektedir. 90 günü geçmiş ödemelerde ise kredi notu düşüşe geçecek; süre uzadıkça ve hakkınızda yasal işlem başladığında isminiz kara listeye daha fazla yaklaşacaktır.
Banka Kara Listesinde miyim?
Kara listede olup olmadığınızı anlamanın pek fazla yolu yok. Merkez Bankası verilerindeki kaydınızın durumunu öğrenmek için kara liste sorgulama sistemlerini kullanabilirsiniz ama KBB’nin verilerine doğrudan ulaşmanız imkansızdır.
KBB verilene ulaşmanın tek tolu üye bankaların aracılığından geçmektedir. Bankanın uygulamaları içinden rapor olarak alabileceğiniz dokumanda tüm detaylara yer verilmiştir.
Findeks gibi aracı kuruluşlar da bankalardaki kredi notunuzun kaç olduğunu, hangi seviyede olduğunuzu açıkça gösteren raporlar sunmaktadır.
Bankalar Kişileri Kara Listeye Neden Alırlar?
Bankalar kendilerinden kredi, kredi kartı ve senet gibi hizmetler almalarına rağmen bu hizmetlerin geri ödemelerini zamanında gerçekleştirmeyen kişileri Merkez Bankası ve Kredi Kayıt Bürosu aracılığı ile izlemeye başlamaktadır.
Daha önceden belirtilmiş olan bu yasal süreç içerisinde borcunu halen ödememiş olan kişiler yani banka müşterileri ise söz konusu bankanın kara listesine eklenmektedir.
Merkez Bankası’nın kayıtlarını tuttuğu listeye bankaların bildirdiği müşteriler düzenli olarak girilmektedir ve bir kez kara listeye giren banka müşterisi en az 5 yıl listede yer almaktadır.
Bankaların Kara Listelerinden Nasıl Çıkılabilmektedir?
Kara listede bulunan banka müşterileri yeniden bankalardan kredi ya da benzer hizmet talebine ihtiyaç duyabilmektedir ve bu durumda isteklerinin yerine getirilebilmesi için bankalardaki kara listeden çıkmak zorundadır.
Kara listeden çıkabilmek içinse; bankaya hali hazırda bulunan borcun en kısa sürede ödenmesi şart koşulmaktadır. Bankaya borcu bulunan ve gerekli parayı temin ederek bu borcunu ödemeye başlayan kişiler 5 yıllık yasal süreç içerisinde borçlarını bitirebilirse, belirtilen sürecin bitiminde ismi kara listeden silinmektedir.
Kara Listeden Çıkmak için Yapılması Gerekenler
Kara listeden çıkmak için tüm adımları yerine getirseniz bile sonuç düşündüğünüz gibi olumlu olmayabilir. 5 yıllık süreç detayının dışında uzun süredir ödemediğiniz büyüklü küçüklü kaç borç varsa mutlaka kapatmalısınız. 4Borçların ödenmesi öncelikle kredi notunun artmasına yardımcı olacaktır. Yani 5 yıllık bekleme sürecinden önce tüm borçların kapanmış olması önemli bir detaydır.
Sicil affı yasasının çıktığı dönemlerde de kredi almanın önü açılabilir. Yine borçların bir kısmı ödenmiş olmalı; bir kısmı taksitlendirilerek yavaşça ödenebilmelidir. Elinizde bir miktar nakit paranız varsa parayı hesapta tutabilirsiniz.
Hesabınızda para olması bankalar için olumlu bir durumdur. İsminizi kara listeden çıkartmak ve kredi notunuzu yükseltmek için en önemli detaylardan birisi hesapta para tutmaktır. Bu nedenle gerekirse borç alarak birkaç hesabınızda para tutmaya çalışmalısınız.
Kara listeden çıkmak için atacağınız bir diğer adım hesabınıza bağlı otomatik ödeme talimatları vermek olmalı. Aylık ödenen faturalarınızı otomatik ödeme yaptırır ve bankanın kendisinin çekmesine olanak sağlarsanız; puanınızda artış olacaktır.
Alışverişlerinizde nakit para değil; kredi kartınızı kullanabilirsiniz. Ancak elinizdeki parayı da ödeme dönemi için kredi kartınıza ayırmalısınız. Kredi kartından alışveriş yapıp ödemesini zamanında yaparsanız olumlu bir izlenim bırakacaksınız.
Borçlu olduğunuz bankaya ya da bankalara tüm borçlarınızı ödemiş olsanız bile diğer bankaların bunu görebilmesi zaman alacaktır. Bu nedenle borcu kapattıktan hemen sonra bankalara kredi işlemleri için başvuruda bulunmamalısınız. Diğer bankalarda güncel durumunuz 2 iş gününden sonra görünebilecektir.
Kara Listeden Çıkınca Hemen Kredi Kullanılabilir mi?
Kara liste içine girmişseniz; bu noktadan sonra sicil affı gibi durumlar da olsa kredi alabilmeniz bankanın inisiyatifine kalmıştır. Bazı bankalardan kesin olarak reddedilebilecekken; bazı bankalar size makul oranlarda kredi verecektir.
Kredi kullanmanız aşamasında banka ile aracılığınızı yapan bireysel müşteri temsilcinin buradaki rolü çok büyüktür. Banka görevlisi size güvenmişse ve kredi çıkartmayı istiyorsa yetkililerle görüşüp ikna edici olabilir. Ancak tabi ki bu aşamada kredi kartı, kredi borçlarınızın olmaması ve hesabınızda mümkünse bir miktar para bulunması gerekebilir.
Sicil Affı Başvurusu
Sicil affı yasa ile açıklandıktan sonra başvurular alınmaya başlanır. Çoğu zaman dilekçe ile gerekli yerlere müracaat ederek sicil affına başvurunuzu yapabilirsiniz.
Sicil affı başvurularının sonuçları da kısa sürede çıkmaktadır. Ancak sicil affı başvurunuz olumlu sonuçlanınca hayal ettiğiniz gibi bankalar bir anda sizi kredilere boğmayacaktır.
Sicil Affı ile Kara Listeden Çıkılır mı?
Sicil affı denince akla hemen tertemiz bir sayfa açabileceğiniz gelmesin. Sicil affı yasası ile bankanın borçlu müşterilerine sadece hukuki ve cezai sorumlulukların kalkması sağlanıyor.
Yasanın detayları incelendiğinde sicil silinecek, temizlenecek, kara listeden çıkılacak gibi kelimeler bulunmadığı görülüyor. Yine de sicil affına başvuru yapmanın kredi kullanımında mutlaka olumlu etkisi olacaktır.
Kara Listeye Girmemek için Ne Yapmalı?
Kara listeye girmemek için baştan önleminizi alırsanız; listeden çıkmak, bankalardan kredi almak için bu kadar çaba sarf etmenize gerek kalmayacaktır.
Görüldüğü gibi kara listeye bir kere isminiz düşmüşse kurtulması pek mümkün görünmüyor. Kara listeye düşmeden önce ihtiyaç duymadıkça, ödemeyeceğiniz miktarlarda kredi çekmemelisiniz.
Kredi kartı kullanırken kredi ödemesinde gösterdiğiniz özeni göstermelisiniz. Kart borcunuzu mutlaka zamanında ödemeli ve en az ödenmesi gereken miktarda ödemeye dikkat etmelisiniz.
Bankalarla arayı iyi tutmak sonrasında düzeltmeye çalışmaktan daha kolay olduğundan gelir gider dengenizi çok sıkı tutmalısınız.