Bedelli sermaye arttırımı adından da anlaşılacağı üzere karşılığında maddi olarak bir şeyler ödenen arttırma işlemleridir. Elbette bu durumda arttırılan unsur hisse senedi değerleridir.
Bedelli sermaye artışları firma ya da şirketin mevcut olduğu para değerini arttırdığı için önemlidir. Yani şirketin toplam bütçesi artar. Şirketler genellikle ortaklardan oluşur. Bedelli hisse arttırımlarında mevcut ekonomik düzen göz önünde bulundurularak, yeni ihracat hakları oluşabilir. Yani her hisse sahibi ortak, kendi payı ölçüsünde, o günden sonra ihraç edilecek hisselerin bedellerini ödeyerek alabilirler. Bu alım sırasında ortaklık payı ve hisse bedeli önemli unsurdur. Bu fırsat finans dilinde rüçhan hakkı olarak tanımlanmaktadır. Bu şekilde bir arttırıma katılmayı reddeden şirket payı sahiplerinin, mevcut bulunan hisse senetleri değişmez fakat toplam miktar değişeceği için paylarında azalma meydana gelir.
İçerik
Bedelli Sermaye Arttırımı Nedir?
Bedelli sermaye arttırımı bir tercihten ziyade bir zorunluluk olarak düşünülebilir. Siz bir anonim şirket kurduğunuzda o şirketin sermayesine yönelik belirli bir yatırım miktarı oluşturursunuz. Şirketin kurulumunun üzerinden yıllar geçmesi ile birlikte bu sermaye oranını arttırmanız beklenir. Bedelli sermaye arttırımı burada devreye giren bir durumdur.
Anonim şirketler mevcut sermayelerini arttırmak için 8 ila 16 ay arası bir zaman içerisinde, mevcut döviz kurunun Türk lirası karşılığını devlete ödeyerek sermayeyi arttırabilirler. Bu ödeme genellikle nakit olmasına rağmen bazen taksitle de gerçekleştirilebilir.
Bedelli Sermaye Arttırımı Neden Yapılır?
Bedelli sermaye arttırımı her sermaye artışında olduğu gibi şirket büyümesini sağlar. Bu şirket büyümesi, hiçbir borç veya kredi ile uğraşmadan gerçekleşebilir. Örneğin, siz halka mal olmuş bir şirket sahibisiniz ve 500 bin dolarlık şirketinizin sermayesini 750 bin dolar yapmak istiyorsunuz. Fazladan olan 250 bin lirayı borsaya ihraç edebilirsiniz. Bu ihraç sonucunda sizin şirketinize dair hisse senedi olanlar, senetlerin değeri düşeceği için (rekabet ve arz-talep oranı artacağından dolayı) elinde hisse olan pay sahipleri rüçhan hakkından yararlanabilirler.
Rüçhan hakkı, öncelikli hisse senedi alımı imkânı sunduğu gibi hisse senedi bedellerinde düşük bedel imkânı da sunmaktadır. Yani pay sahibi olduğunuz bir şirketin bedelli sermaye arttırımı yapması, sizin yeni çıkan hisseleri hem hızlı hem de daha ucuza alabilmenizi sağlar. Bu sayede şirketin pazar içindeki yeri ve değeri büyür. Rüçhan hakkı ile hisse senedi alanlar bu senetleri diledikleri şekilde kullanabilir, isterlerse kar amaçlı olarak aldıkları değerden daha yüksek fiyata satabilirler.
Bedelli Sermaye Arttırımı Hisseyi Nasıl Etkiler?
Bedelli sermaye arttırımı hem hisse değerini hem de şirketin piyasa içindeki mevcut konumunu etkiler. Şirkete ek finans kaynağı sağladığı için, hem yatırımcıların hem de şirket hisselerinin gücünü arttırır. Uzun vadede bakıldığında sermayesi artmış bir şirketin piyasadaki yeri, doğal olarak hisse bedeli daha büyük olacaktır.
Bazı durumlarda bedelli sermaye arttırımı, mevcut ortakları kısıtlama yönünde gerçekleşebilir. Bu şekildeki durumlarda, pay sahiplerinin öncelikleri geçersiz olur. Nominal fiyat, ihraç edilen hisselerin normal fiyatıdır. Pay sahiplerine kapalı olan arttırımlarda, öncelik hakkı olmadığı için, nominal fiyatın daha üstünden satışlar gerçekleştirilebilir. Bu satışlar kâr oranını arttırır.
Bedelli sermaye arttırımının bir diğer artısı da mevcut fon miktarını arttırmasıdır. Para havuzu genişledikçe fon miktarı da genişler. 500 bin dolarlık bir şirketin 750 bin dolar olması, fon havuzunun %50 artması anlamına gelmektedir. Bu durum, sektörel piyasa içerisindeki genişliğini ve hisselerin tercih edilme oranını da etkileyebilir.